Meclise gelen torba yasada yatırımcıları etkileyebilecek ve çok ses getiren bir düzenleme yer aldı. Teklife göre, döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen faiz gelirleri ve kâr paylarından alınan verginin yüzde 40’a kadar çıkarılması yetkisi Cumhurbaşkanı’na verilecek. 

Halihazırda yüzde 30 seviyesinde olan bu verginin yüzde 40’a çıkarılması Cumhurbaşkanı’nın takdirinde. Uzmanlar, bu yetkinin üst sınır olan yüzde 40 oranına kadar kullanılmayacağını düşünüyor.

Yasada aynı zamanda hisse senedi ve portföy yönetim şirketlerine kâr ve faiz için vergiyi artırma yetkisi de yer aldı.

Ekonomi yönetimi, KKM hesaplarının bir saatli bomba olduğu görüşünde ve buradan çıkış için yollar arıyor. Kur şoklarından kaçmak için açılan KKM hesaplarından çıkacak olan paranın döviz bazlı enstrümanlara gitmesi yine kur şoku demek. Kur şoku ise tüketici enflasyonu demek.

Buradan çıkacak olan paranın yine TL enstrümanlara gitmesi için bu verginin kullanılması bekleniyor. Böylece, Merkez Bankası’nın rezervlerini artırdığı, borsa ve tahvil piyasalarının iyiye gittiği bir olasılık söz konusu.

Fakat KKM’nin bir handikapı ise şu anda 2.74 trilyon TL (99 milyar dolar) büyüklüğe sahip KKM stokundan çıkacak olan paranın borsa ve tahvil piyasalarında bir balon oluşturma ihtimali.

Bunun yanında, diğer TL enstrümanların KKM kadar çekici olmaması durumunda fiziki altın ve dövize yönelim gerçekleşebilir. Bu da hem altın üzerinden cari açığı hem de döviz talebi üzerinden kur şoku yaratabilir. Tabii ki bir de bu miktarın bankacılık sistemi dışına çıkarılması ekonomik gelişme ve büyümeyi olumsuz etkileyebilir.

İhtimaller

• Politika faizinin yüzde 40, mevduat faizinin yüzde 45-50’ler seviyesinde bulunduğu bir ortam borsa için negatif bir durum yaratabilir.
  
• TCMB’nin, reel getiri makasını beklenenden fazla açması durumunda birikimler risksiz alana kayacaktır. Örneğin, 2024 yılında borsanın yüzde 50, mevduat faizinin yüzde 40 getiri sağlaması senaryosunda yatırımcıların hiç risk taşımayan mevduat faizine yönelmesi muhtemel.
• Sadece döviz bazlı fon ve getirilerde gerçekleşecek olan vergi artışı ise Borsa İstanbul üzerinde bir baskı oluşturmayacak. Aksine, döviz bazlı getirilerde birikimlerini değerlendiren yatırımcıların BIST’e yönelmesi olası.
  
• Yasada yer aldığı üzere hisse senedi ve portföy yönetim şirketlerine vergi artışı gelirse BIST bundan negatif etkilenecektir. 

Uzmanlar ne diyor?

Piyasa profesyonelleri, getirilmesi beklenen yetkinin tamamen kullanılmayacağı görüşünde.

Bunun yanında, KKM çıkışlarındaki paranın TL enstrümanlara kayacağını öngörüyor. Ancak bu enstrümanın daha çok TL mevduat olacağını tahmin ediyorlar. Çünkü KKM yatırımcılarının asıl amacı döviz kuru oynaklıklarından kaçınmak ve yüksek bir getiri olmasa bile risksiz bir getiri sağlamaktı. Sonuç olarak, uzmanlar, muhtemelen TL mevduata kayacak olan KKM birikimleri, borsada temkinli bir duruş sergilenmesi gerektiğini söylüyorlar.

Bilgi: Deutsche Bank, Türk lirası tahvillerinin 2024 yılında en iyi yatırım aracı olacağını duyurmuştu.

Bunun yanında, Mart ayına işaret etmekle birlikte yerel seçim sonrası kısa ve uzun vadeli yabancı girişi beklentisi hakim. Yabancı girişi ile özellikle yüksek enflasyon döneminde ucuz kalmış bankacılık ve holding şirketlerinin değerinin yükselmesi bekleniyor.

Sonuç olarak

Borsadaki bireysel yatırımcı uzun bir aradan sonra TL mevduat seçeneğini de değerlendirmeli. 

Döviz bazlı fonlarda tutulan birikimleri ise ekonomi yönetiminin alacağı kararlara göre başka bir yatırım aracında yeniden konumlandırmak zorunda kalabilir.

Getiri bir yana dursun, vatandaşın sıkılaşmayla beraber maliyetlerinin bileşik götürüsüne (kredi kartı faizleri vb.) odaklanacağı bir 2024 yılı bekleniyor.